ABC OPTYKI
A jak antyrefleks
Antyrefleks jest powłoką, która minimalizuje odbicia światła od powierzchni soczewki.
Powłoka antyrefleksyjna przepuszcza przez soczewkę okularową więcej światła niż odbija.
Widzenie w okularach z soczewkami z antyrefleksem jest bardziej kontrastowe, a wszelkie
odblaski są zredukowane.
B jak BC
BC to oznaczenie krzywizny bazowej soczewki kontaktowej. Promień krzywizny obok
średnicy soczewki kontaktowej to wielkości określające rozmiary soczewki. Mają one duże
znaczenie przy dopasowaniu soczewek.
C jak cylinder
Cylinder jest to wartość określająca wielkość astygmatyzmu w dioptriach. Korekcja
astygmatyzmu obok wielkości cylindra zawiera również informację o osi, czyli pozycji
cylindra.
D jak daltonizm
Daltonizm to rodzaj ślepoty barw. Jest to wrodzona wada polegająca na nierozróżnianiu
barwy zielonej, czerwonej, pomarańczowej i żółtej. Daltonizm znacznie częściej dotyka
mężczyzn niż kobiety, ponieważ jest to choroba sprzężona z chromosomem X. Istnieją inne
choroby związane z upośledzeniem percepcji barw, jednak daltonizm jest jedną z najczęściej
występujących.
E jak ekwiwalent sferyczny
Ekwiwalent sferyczny jest średnią mocą optyczną soczewki. W praktyce stosuje się tę
wielkość chcąc podać średnią sferyczną wadę wzroku bez uwzględniania astygmatyzmu np.
w przypadku doboru soczewek kontaktowych u pacjentów z małym astygmatyzmem.
F jak fotochrom
Fotochrom w soczewkach okularowych to technologia pozwalająca na automatyczne
dostosowanie stopnia zaciemnienia soczewki pod wpływem promieniowania UV. Innymi
słowy soczewka fotochromatyczna ciemnieje pod wpływem światła, a stopień zaciemnienia
soczewki zależy od intensywności oświetlenia.
G jak gruczoły Meiboma
Gruczoły Meiboma to gruczoły znajdujące się na brzegach powiek, które wydzielają warstwę
tłuszczową filmu łzowego zapobiegającą parowaniu łez. Dysfunkcja gruczołów Meiboma
może prowadzić do Zespołu Suchego Oka.
H jak heterochromia
Heterochromia to inaczej różnobarwność tęczówki lub różne barwy tęczówek obu oczu.
Heterochromia występuje nie tylko u ludzi, ale również u zwierząt. Często spotykana jest
ona u psów rasy husky.
I jak indeks soczewki okularowej
Indeks soczewki okularowej to współczynnik załamania światła materiału, z którego
wykonana jest soczewka. W praktyce indeks soczewki okularowej ma wpływ na jej grubość i
wagę. Im wyższy indeks tym cieńsze i lżejsze szkła.
J jak jaskra
Jaskra jest jedną z najczęściej występujących chorób oczu, która prowadzi do uszkodzenia
nerwu wzrokowego, co w konsekwencji powoduje zwężenie pola widzenia. Osoby z grupy
ryzyka powinny pamiętać o regularnym badaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz
kontrolowaniu pola widzenia.
K jak konwergencja
Konwergencją w optometrii nazywamy symetryczny ruch oczu w kierunku zbieżnym (w
stronę nosa). W przypadku prawidłowego widzenia obuocznego oczy osoby patrzącej w dal
powinny być ustawione równolegle, a przy patrzeniu z bliska powinny ustawiać się w
konwergencji (zbieżnie). U osób z zezem zbieżnym oko lub oczy ustawione są zbieżnie
niezależnie od odległości obserwacji.
L jak lampa szczelinowa
Lampa szczelinowa to urządzenie wyposażone w silne źródło światła i mikroskop
wykorzystywane przez okulistów i optometrystów przede wszystkim w celu oceny
przedniego odcinka oka.
M jak mięsień rzęskowy
Mięsień rzęskowy odpowiedzialny jest za proces akomodacji. Dostosowanie ostrości wzroku
do odległości obserwacji możliwe jest dzięki prawidłowemu działaniu mięśni rzęskowych,
które przez zmianę napięcia regulują kształt soczewki wewnątrzgałkowej.
N jak niedowidzenie/ nadwzroczność
Niedowidzenie to obniżona ostrość wzroku w jednym lub obu oczach bez przyczyn
chorobowych. Osoby z niedowidzeniem nie osiągają pełnej ostrości wzroku pomimo
prawidłowej korekcji wzroku.
O jak ostrość wzroku
Ostrość wzroku to zdolność rozdzielcza siatkówki, czyli umiejętność precyzyjnego
rozróżniania obiektów znajdujących się blisko siebie. Ostrość wzroku określa się wielkością
liczbową za pomocą tablicy ze zmniejszającą się wielkością optotypów (liter).
P jak pryzmat
Okulary z pryzmatem stosowane do korekcji zeza poprawiają ustawienie oczu i pomagają
utrzymać pojedyncze widzenie osobom z zaburzeniami widzenia obuocznego. Na recepcie
oprócz wady refrakcji zapisana jest moc i baza pryzmatu.
R jak rozstaw źrenic
Rozstaw źrenic to odległość pomiędzy środkami źrenic. Rozstaw źrenic można podać dla
każdego oka oddzielnie mierząc odległość od środka źrenicy do środka nasady nosa.
Pomiar ten ma ogromne znaczenie przy montażu szkieł okularowych do oprawy, ponieważ
środek źrenicy użytkownika okularów powinien pokrywać się ze środkiem optycznym
soczewki okularowej.
S jak stereopsja
Stereopsja to inaczej widzenie przestrzenne. Jest to obuoczne poczucie głębi i umiejętność
oceny odległości od obserwowanych obiektów. Nie każdy człowiek ma w pełni wykształcone
widzenie przestrzenne. Stereopsja może być obniżona np. u osób z zezem.
T jak terapia widzenia
Terapia widzenia to program ćwiczeń dopasowany do problemu wzrokowego pacjenta.
Terapia widzenia obejmuje ćwiczenia motoryczne i koordynacyjne, usprawnia akomodację i
ruchy oczu, poprawia ustawienie oczu poprzez ćwiczenia zakresów fuzyjnych i pomaga
zniwelować dolegliwości takie jak bóle głowy i oczu, dwojenie obrazu, czy niewyraźne
widzenie z bliska.
U jak ułamek Snellena
Ułamek Snellena to wielkość określająca ostrość wzroku. W liczniku zapisuje się odległość
badanego od tablicy optotypów, a w mianowniku podawana jest wartość zapisana przy
najniższym prawidłowo odczytanym przez badanego rzędzie liter, czyli odległość z jakiej ten
rząd powinien być odczytany przez osobę normowzroczną.
W jak widzenie obuoczne
Widzenie obuoczne to skoordynowana współpraca oczu mająca na celu otrzymanie
pojedynczego, trójwymiarowego obrazu dzięki nałożeniu się obrazów powstałych na
dołeczkach plamek żółtych obojga oczu.
Z jak zaćma
Zaćma jest postępującym procesem zmętnienia soczewki wewnątrzgałkowej. Zaćma
zazwyczaj występuje w postaci starczej, co jest naturalnym, fizjologicznym procesem
starzenia się soczewki. Osoby z zaćmą mogą mieć obniżoną ostrość wzroku pomimo
prawidłowo dobranych okularów.